یک چهارم جمعیت کشور در بافت ناکارآمد زندگی می کنند

به گزارش پایگاه خبری عصر بازآفرینی به نقل از فصل اقتصاد، اسکان غیررسمی در ایران که از حدود سال 1320 شروع شد و تا سال 1350 به شدت رشد یافته است. در دهه 40 و 50 با تزریق پول نفت به شهرهای بزرگ و رشد بی رویه شهرها و شهرنشینی، رشد حاشیه نشینی شروع شد.

حاشیه نشینی معضل سکونت گاه های کشور است. هر مسئولی آماری متفاوت از آن اعلام می کند. حالا موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی گزارشی درباره آثار و نقش حاشیه‏ نشینی شهرها در فرآیند توسعه روستاها منتشر کرده و در آن به آمار و وضعیت حاشینه نشینان پرداخته است.

این گزارش می نویسد: «در ایران آمار دقیقی در مورد حاشیه نشینان وجود ندارد و آمارها تخمین زده می شود که توسط مسئولان اعلام می شود. علت این امر هم در نامرتب بودن وضع سکونت حاشیه نشینان و عدم امکان آمارگیری و از طرف دیگر عدم دسترسی و حضور افراد مانند مجرمان در محل است. پس به آمارهای گفته شده توط مسئولان اکتفا می کنیم.»
براین اساس، در تیرماه 96، آخوندی، وزیر راه و شهرسازی ایران که متولی اصلی در موضوع ساماندهی حاشیه نشینی و سکونتگاه های غیررسمی به شمار می آید، گفت: جمعیت شهری ایران حدود 59 میلیون نفر است. وضعیت زندگی شهروندی در کشور نامناسب است. یعنی حدود 35 درصد جمعیت کشور در وضعیت نابسامانی زندگی می کنند که تا 41 درصد هم متغیر است. در تاریخ مرداد 96، وزارت راه و شهرسازی ایران، تعداد حاشینه نشینان در ایران را 19 میلیون نفر اعلام کرد یعنی از هر چهار نفر ایرانی یک نفر در سکونتگاه غیررسمی سکونت دارد و حاشیه نشین است. مشاور سازمان اجتماعی وزارت کشور گفت: 20 درصد جمعیت شهری شامل حدود 19 تا 20 میلیون نفر در مناطق حاشیه ای و بافت های ناکارآمد شهرهای کشور زندگی می کنند. 12 میلیون از این جمعیت در حاشیه شهرهای بزرگ در کشور زندگی می کنند و حدود 8 میلیون نفر از افراد کشور نیز در بافت های ناکارآمد شهری ساکن هستند، یعنی یک چهارم جمعیت کشور در بافت ناکارآمد زندگی می کنند.

*حاشیه نشینی در ایران از چه زمانی شروع شد؟
اسکان غیررسمی در ایران که از حدود سال 1320 شروع شد و تا سال 1350 به شدت رشد یافته است. در دهه 40 و 50 با تزریق پول نفت به شهرهای بزرگ و رشد بی رویه شهرها و شهرنشینی، رشد حاشیه نشینی شروع شد، در این دوره، افزایش امکانات و تاسیسات شهری و شبکه های ارتباطی و حتی در هم شکستن نظام های سنتی کشاورزی و اجرای برنامه های اصلاحات ارضی، شهرها را به مرکز جاذبه و روستاها را به مراکز دافعه تبدیل کرد. به این شکل شد که سیل عظیم روستاییان و شهروندان فقیر شهرهای کوچک راهی کلانشهرهای بزرگ کشور شدند بی آنکه زیرساخت های لازم و مدیریت سیستم شهر و روستا فراهم شود. با توجه به فقدان مهارت و وضعیت بدمالی مهاجران و هزینه های بالای مسکن، تنها حشیه شهرها برای آنها مامن و پناهگاه بود.