زخم بیل و کلنگ بر پیکر رنجور دماوند

به گزارش پایگاه خبری عصر بازآفرینی به نقل از عصر شرق، از جمله شهرستان‌های خوش آب‌وهوای استان تهران می‌توان به دماوند اشاره کرد؛ شهرستانی که مردمان مؤمن و متدینی را در دامان خود پرورش داده است؛ افرادی که با شنیدن بانگ اذان از بام خانه، بر سر حوض فیروزه‌ای حاضر شده و در کنار گلدان شمعدانی وضو می‌گرفتند.

دماوند شهرستانی فرهنگی است که در فاصله‌ای نه‌چندان دور از تهران واقع شده و از آب‌وهوای کوهستانی، سالم و به دور از آلودگی برخوردار است؛ کوه‌های سربه فلک کشیده، آب آشامیدنی سالم و گوارا و نزدیکی به پایتخت، همه و همه موجب شده تا افراد بسیاری علاقه‌مند به سکونت در این شهرستان باشند.

در گذشته‌های نه‌چندان دور که وسایل حمل‌ونقل مانند امروز به وفور وجود نداشت، تردد به این شهرستان به سختی انجام می‌شد؛ به‌ویژه در فصول سرد سال که با بارش برف فراوان همراه بود و افراد کمتر به فکر سفر به دماوند می‌افتادند.

اما امروزه تعدد وسایل حمل‌ونقل، زمینه‌ساز سفر به این شهرستان شده و مسافرت‌ها را چندین برابر کرده است؛ از وسایل نقلیه عمومی گرفته تا خودروهای شخصی که دیگر کمتر کسی از داشتن آن بی‌بهره است.

به این ترتیب با گذشت زمان، شهرستان دماوند که تنها مسیر مواصلاتی پایتخت به شمال ایران بود، به هدف گردشگری بسیاری از افراد که از آن عبور می‌کردند تبدیل شد؛ داستان از خرید زمین‌های کوچک برای گذران تعطیلات آخر هفته آغاز شد و رفته‌رفته به. سمت ساخت آلونک، سرپناه، آپارتمان و در نهایت ویلاهای«آنچنانی» پیش رفت.

گردشگران بسیاری با خرید یک قطعه زمین اقدام به ساخت ویلاهای پرزرق و برق کردند و در استفاده از برق، گاز و آب با همشهریان دماوندی سهیم شدند؛ وقتی که برای ساخت ویلا در نقاط دنج و مرتفع با مشکلاتی مانند تأمین آب مواجه شدند، با بیل و کلنگ به جان دماوند رنجور افتاده و اقدام به حفر حلقه‌های چاه کردند.

این روند همین‌طور ادامه داشت تا سفره‌های آب زیرزمینی با افت شدید مواجه شد؛ پس از آن مسؤولان به این فکر افتادند که با حفظ موازین قانونی، از ساخت‌وسازهای بی‌رویه در این شهرستان جلوگیری کنند؛ شاید برای این کار قدری دیر باشد، اما به هر حال «ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است».

*اما چرا گردشگری در دماوند محدود به ساخت ویلا شده است؟

معاون توسعه و برنامه‌ریزی سازمان مدیریت تهران، در نشست تدوین سند برنامه ششم توسعه شهرستان دماوند که در شهریورماه سال جاری برگزار شد، با بیان اینکه جز ویلانشینی در حوزه گردشگری منطقه دماوند چیزی ندیدیم اظهار کرد: مهم‌ترین رکن گردشگری، استفاده عمومی از فضاست، نه فقط ویلانشینی.

شهرام عدالتی در این نشست با بیان اینکه رتبه سوم سرزمینی با وسعت یک‌هزار و ۹۳۲ کیلومترمربع در استان تهران مربوط به شهرستان دماوند است، گفت: همواره به دنبال این هستیم که منطقه دماوند را به عنوان هویت ملی بشناسیم و همین که یکی از شهرستان‌های استان تهران به این عنوان نام‌گذاری شده، به عنوان یک هویت ملی محسوب می‌شود.

وی بیان کرد: به طورکلی نرخ رشد جمعیت در شهرستان دماوند ۴٫۵ درصد و بسیار مهاجرپذیر است؛ در سند توسعه رویکردهای گردشگری مطرح‌شده در برنامه ایران ۱۴۰۰، محورهای توسعه دماوند در حوزه گردشگری سلامت، طبیعت، باغداری، پرورش ماهی و زنبورعسل دیده می‌شود.

معاون توسعه و برنامه‌ریزی سازمان مدیریت تهران گفت: راه‌اندازی جشنواره سیب دماوند با عنوان گردشگری کشاورزی در برندسازی کسب‌وکار مرتبط با باغداری مؤثر است، این در حالی است که هیچ المانی از سیب دماوند در این شهرستان نمی‌بینیم.

*وجود ۶ هزار ویلا در شهر آبسرد

همچنین نماینده مردم دماوند و فیروزکوه در مجلس شورای اسلامی در نشست شورای برنامه‌ریزی استان تهران، از وجود حدود ۶ هزار ویلا در شهر آبسرد خبر داد و اظهار کرد: ساماندهی مجتمع‌های سکونت‌گاهی امری ضروری است؛ تقریباً ۶ هزار ویلا در آبسرد وجود دارد که بودجه آن می‌تواند وضعیت این شهرستان را سامان دهد.

*انسداد بیش از ۱۵۱ حلقه چاه غیرمجاز در دماوند

ساخت‌وساز در دماوند به قدری پررنگ است که در راستای مقابله با مشکلات ناشی از آن، در سال ۹۶ بیش از ۱۵۱ حلقه چاه غیرمجاز در این شهرستان مسدود شد.

اما متأسفانه داستان به اینجا ختم نمی‌شود؛ مسلماً ورود هر غریبه‌ای به روستاها و شهرهای شهرستان دماوند، علاوه بر سودآوری اقتصادی و رشد گردشگری، معایبی نیز به همراه دارد؛از ورود افراد با فرهنگ‌های متفاوت گرفته تا احداث ساختمان‌های عظیمی که در بیشتر روزهای سال خالی از سکنه هستند و اداره آنها به دست سرایدارانی سپرده می‌شود که اغلب غیربومی‌اند.

معاون سیاسی و انتظامی فرماندار شهرستان دماوند با پرداختن به این مهم اظهار داشت: سیاست شهرستان دماوند بر جلوگیری از ساخت‌وسازهای غیرمجاز است و نخستین موضوع در این خصوص، بحث پیشگیری است که تمام تلاش فرمانداری و ادارات مربوطه در این راستاست.

شاهرخ جهانشاهی افزود: با این وجود در صورت انجام ساخت‌وسازهای غیرمجاز، این امر منجر به تخریب با انجام مراحلی می‌شود؛ همچنین در خصوص زمین‌ها نیز از دیوارکشی ممانعت به عمل می‌آید و در صورت ساخت، مورد تخریب قرار می‌گیرند.

وی در بحث سرایداری ویلاهای موجود در شهرستان دماوند گفت: متأسفانه بعضا شاهد استفاده از افرادی با هویت نامشخص در این خصوص هستیم؛ در این راستا به ویژه در مورد افرادی که قصد اخذ پروانه و مجوز ساخت دارند، سازوکاری تهیه می‌شود که بر اساس آن شهرداری‌ها، بخشداری‌ها و دهیاری‌ها مکلف می‌شوند که این مهم را مدنظر قرار دهند تا به این ترتیب از افراد با هویت نامشخص و اتباع غیرمجاز استفاده نشود.

معاون سیاسی و انتظامی فرماندار شهرستان دماوند ادامه داد: همچنین برنامه‌ای داریم که شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، مکان‌هایی که از اتباع بیگانه به عنوان سرایدار استفاده می‌کنند را مورد شناسایی قرار دهند تا از افراد مجاز استفاده شود؛ زیرا این ساختمان‌ها اغلب در طول سال خالی است و ممکن است تخلفاتی در آن صورت گیرد؛ از این رو شناسایی افراد در راستای کاهش آسیب‌ها در دستور کار است.

جهانشاهی خاطرنشان کرد: خوشبختانه امنیت شهرستان دماوند در شرایط مناسبی قرار دارد و مشکلی از این جهت وجود ندارد؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت که نسبت به شهرهای دیگر در وضعیت خوبی قرار دارد که این امنیت ناشی از تلاش دستگاه‌های انتظامی و امنیتی شهرستان دماوند به ویژه فرمانداری و شورای تأمین است.

*۱۰ هزار ساخت و ساز غیرمجاز در دماوند

در کنار این موارد، متأسفانه در سال‌های اخیر شاهد بروز برخی اتفاق‌های ناگوار و ناهماهنگ با فرهنگ اصیل دماوند بودیم؛ برگزاری مهمانی‌های شبانه گرفته تا بعضا مواردی تخلف که تیتر جنجالی بسیاری از اخبار را به خود اختصاص داد، همگی از جمله دستاورد وجود برخی از ویلاهای موجود در سطح شهرستان دماوند بود.

دادستان عمومی و انقلاب اسلامی دماوند به واکاوی این امر پرداخته و اظهار کرد: دماوند به جهت وجود جاذبه‌های طبیعی و نزدیکی به پایتخت، بالغ بر ۱۰ هزار ساخت‌وساز غیرمجاز دارد و به دنبال آن شاهد حفر چاه‌های غیرمجاز به همین تعداد نیز هستیم.

حسن ابراهیمی بسابی افزود: از طرفی ما از طریق ضابطان و مأموران، بر ویلاهای غیرمجاز و مجاز نظارت کامل داریم، اما بعضاً به دلیل خوش‌نشینی شاهد اجاره آنها در خصوص استفاده‌های غیرمتعارف مانند برگزاری پارتی و مراسم‌های خارج از عرف هستیم که ما با دستور قضایی ورود کرده و به شدت با آنها برخورد می‌کنیم.

وی ادامه داد: در این راستا شاهد برخی موارد بودیم که با وجود تذکرات اولیه، اخطارهای ثانویه و برخوردهای قضایی، افراد همچنان به کار خود ادامه دادند که در نهایت منجر به پلمپ ویلا و نصب پلاکارد مبنی بر عدم تردد افراد به آنجا تحت‌عنوان مرکز فساد گردید؛ اما در بسیاری از موارد تذکرات اولیه در این خصوص کفایت کرده است.

دادستان عمومی و انقلاب اسلامی دماوند خاطرنشان کرد: اما خوشبختانه دماوند از باب جرایم علیه اشخاص و وقوع قتل، آمار بسیار پایینی دارد و امنیت در شهرستان دماوند برقرار است و ما نظارت کامل و پی‌درپی داریم؛ همچنین گشت‌های مشترک و محله‌محور بسیج در همه محله‌ها مستقرند.

ابراهیمی بسابی به صاحبان ویلا توصیه کرد که نکات ایمنی اعم از نصب دوربین، حصار، دیوارکشی و مواردی از این دست را رعایت کرده و در خصوص بحث سرایداری، این امر را به هیچ‌وجه به دست افراد ناشناس و بی‌هویت نسپارند؛ چراکه بعضا این افراد مرتکب جرایمی مانند نگهداری موادمخدر و خرید و نگهداری مال مسروقه می‌شوند که عواقب آن دامن‌گیر صاحبان ویلا نیز خواهد شد.

*همسایگانی که دیوار به دیوار شده‌اند

به هر حال به نظر می‌رسد که در درجه نخست باید بررسی منصفانه‌ای در خصوص سودآوری ناشی از حضور ویلاداران در شهرستان دماوند داشته باشیم و سپس با در نظرگرفتن مواردی که مصالح شهرستان را در برمی‌گیرد، پذیرای میهمانانی باشیم که این روزها در واقع همسایگان دیوار به دیوار ما شده‌اند.

مسلماً حفظ امنیت و فرهنگ اصیل مردم شهرستان دماوند در کنار تأمین آب کافی و سالم، گاز و سایر خدمات برای آنها بسیار حائز اهمیت است که در این صورت، دماوندی‌های میهمان‌نواز میزبان خوبی برای ویلانشین‌ها خواهند بود.

از سویی دیگر، تقویت حوزه گردشگری می‌تواند مسکن آرام‌بخشی برای جلوگیری از رشد قارچ‌گونه ساخت و سازهای غیرمجاز در دماوند به عنوان یکی از شهرهای نمونه گردشگری ایران اسلامی باشد.

قطع به یقین، تأمین این موارد بر عهده مسؤولانی است که با وجدان کاری به حفظ و حراست از دماوند باشکوه می‌پردازند و خوشبختانه شاهد حضور پررنگ آنها در این خطه ارزشمند هستیم و امیدواریم که با تلاش‌های روزافزون خود، حافظ این ‌گنبد زیبای گیتی باشند.